Aspiryna, jeden z najbardziej znanych leków na świecie, ma długą i fascynującą historię. Jej początki sięgają starożytności, kiedy to ludzie odkryli przeciwbólowe właściwości kory wierzby. Z biegiem lat naukowcy udoskonalili tę naturalną substancję, prowadząc do stworzenia leku, który stał się fundamentem współczesnej farmakologii.

Naturalne początki – kora wierzby

Już w czasach starożytnych ludzie stosowali wyciągi z kory wierzby do leczenia gorączki i bólu. Pierwsze wzmianki o jej właściwościach leczniczych pochodzą z około 400 roku p.n.e., kiedy to Hipokrates, uznawany za ojca medycyny, zalecał żucie kory wierzby w celu złagodzenia bólu i obniżenia gorączki. W podobny sposób stosowali ją starożytni Egipcjanie, Sumerowie i Chińczycy.

Tabletki do ssania: Cevitt Gardło.  M.in. łagodzą drapanie w gardle.

Odkrycie kwasu salicylowego

Dopiero w XIX wieku naukowcy zaczęli systematycznie badać właściwości kory wierzby. W 1828 roku niemiecki chemik Johann Buchner wyizolował z niej substancję o nazwie salicyna, która po przekształceniu w organizmie działała przeciwzapalnie i przeciwbólowo. Wkrótce potem, w 1838 roku, włoski chemik Raffaele Piria udoskonalił ten proces, syntetyzując kwas salicylowy – aktywny składnik odpowiedzialny za lecznicze działanie kory wierzby.

Narodziny aspiryny

Chociaż kwas salicylowy był skuteczny, jego stosowanie wiązało się z silnym podrażnieniem żołądka, co ograniczało jego powszechne zastosowanie. W 1897 roku niemiecki chemik Felix Hoffmann, pracujący w firmie Bayer, opracował nową formułę kwasu acetylosalicylowego – substancji o podobnym działaniu, ale mniej drażniącej dla przewodu pokarmowego. Hoffmann testował nowy środek na swoim ojcu, który cierpiał na reumatyzm, i zauważył jego skuteczność oraz lepszą tolerancję. W 1899 roku firma Bayer opatentowała aspirynę i rozpoczęła jej masową produkcję.

Rozwój i globalna popularność

Aspiryna szybko zdobyła popularność jako lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwzapalny. W XX wieku była powszechnie stosowana w leczeniu różnych dolegliwości, od bólów głowy po gorączkę i reumatyzm. Podczas I wojny światowej aspiryna stała się nieodzownym środkiem w medycynie wojskowej, pomagając żołnierzom łagodzić ból i gorączkę.

W drugiej połowie XX wieku odkryto także jej właściwości przeciwzakrzepowe, co uczyniło ją kluczowym lekiem w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Dziś aspiryna jest jednym z najczęściej przepisywanych leków na świecie.

Historia aspiryny to przykład, jak starożytne metody leczenia mogą prowadzić do rewolucyjnych odkryć w nowoczesnej medycynie. Od kory wierzby po zaawansowane badania chemiczne – aspiryna stała się jednym z najważniejszych i najbardziej uniwersalnych leków w historii ludzkości. Jej znaczenie w medycynie pozostaje ogromne, a badania nad jej nowymi zastosowaniami trwają do dziś.